Trí thông minh ngôn ngữ: Cách nhận diện và phát triển
Là một trong 8 trí thông minh trong thuyết Đa trí tuệ (Theory of Multiple Intelligences – MI) của Howard Gardner, Trí thông minh ngôn ngữ (Linguistic Intelligence) bao gồm những khả năng nghe, hiểu và sử dụng ngôn ngữ nói và viết. Làm thế nào để nhận biết trẻ sở hữu Trí thông minh ngôn ngữ? Làm thế nào để tăng cường khả năng giao tiếp của trẻ? Cùng Trường Sydney tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Xem thêm: Thuyết đa trí tuệ là gì? Tìm hiểu 8 loại trí thông minh theo Howard Gardner
Trí thông minh ngôn ngữ là gì?
William Shakespeare, Robert Frost, J. K. Rowling là những người được đánh giá là có Trí thông minh ngôn ngữ ở mức cao. Vậy Trí thông minh ngôn ngữ là gì?
Trí thông minh ngôn ngữ là khả năng mà một cá nhân có thể sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả, bao gồm cả kỹ năng nghe, nói, đọc và viết. Cá nhân đó cũng sở hữu vốn từ vựng dồi dào, khả năng ghi nhớ dữ liệu chính xác, khả năng nhận biết các dấu hiệu và ký tự, khả năng giao tiếp, khả năng trao đổi thông tin bằng nhiều hình thức cùng khả năng xử lý các câu hỏi hóc búa về ngôn ngữ. Những người có thế mạnh về Trí thông minh ngôn ngữ có thể theo đuổi các nghề nghiệp như nhà văn, nhà soạn nhạc, nhà thơ, diễn giả, người hùng biện,…
Cách nhận diện trẻ có Trí thông minh ngôn ngữ là gì?
Chắc hẳn ba mẹ nào cũng muốn biết liệu rằng con có thuộc nhóm người sở hữu Trí thông minh ngôn ngữ hay không. Đâu là cách để nhận biết và phát triển Trí thông minh ngôn ngữ cho trẻ?
Ba mẹ có thể quan sát quá trình sinh hoạt hằng ngày của con để xem con có những biểu hiện sau hay không:
Trẻ có khả năng diễn đạt bằng lời nói hoặc viết:
- Thích viết lách, kể chuyện, làm thơ hay sáng tác
- Có vốn từ vựng phong phú và khả năng sử dụng từ ngữ một cách linh hoạt
- Giỏi thuyết trình, tranh luận hoặc diễn đạt ý kiến rõ ràng
Trẻ nhạy cảm với âm thanh, nhịp điệu:
- Dễ dàng nhận ra giọng điệu, sắc thái hoặc ẩn ý trong lời nói
- Có khả năng bắt chước cách nói hoặc giọng của người khác
Trẻ có khả năng viết và sáng tạo nội dung:
- Thích viết nhật ký, truyện ngắn, thơ hoặc kịch bản
- Có khả năng viết câu chữ một cách mạch lạc và cuốn hút người đọc
Trẻ có hứng thú với trò chơi ngôn ngữ:
- Thích các trò chơi như đố chữ, giải ô chữ, viết sáng tạo hoặc các hoạt động liên quan đến ngôn từ
Trẻ nhạy bén với cách diễn đạt của người khác:
- Hiểu nhanh ý định hoặc cảm xúc của người khác qua cách họ sử dụng từ ngữ
- Có thể phân tích và đánh giá cách sử dụng ngôn ngữ của người khác
Nếu có nhiều đặc điểm vượt trội trên, con chắc chắn sở hữu một trong những trí thông minh đặc biệt. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần lưu ý một số điều để giúp con nuôi dưỡng và phát triển Trí thông minh ngôn ngữ.
Con cần được xây dựng một môi trường phù hợp với nhiều hoạt động khác nhau để có thể tăng thêm niềm yêu thích với ngôn ngữ và sử dụng chúng một cách tự nhiên. Ngoài ra, việc phát triển đúng cách cũng giúp con có thể học thêm những ngôn ngữ khác ngoài tiếng mẹ đẻ, mở rộng cánh cửa đến với thế giới hội nhập.
Xem thêm: Trí thông minh Logic toán học: Khám phá khả năng suy luận và tư duy logic
Dưới đây là một số cách để giúp phát triển Trí thông minh ngôn ngữ cho trẻ:
Khuyến khích trẻ đọc sách:
- Chọn sách phù hợp: Cung cấp các cuốn sách phù hợp với độ tuổi, sở thích và trình độ của trẻ, từ truyện cổ tích, sách tranh đến sách khoa học đơn giản.
- Đọc cùng trẻ: Dành thời gian đọc sách cùng trẻ mỗi ngày, thảo luận về nội dung câu chuyện để kích thích trí tưởng tượng và khả năng suy luận.
- Xây dựng thói quen đọc: Tạo môi trường đọc sách thoải mái và hình thành thói quen đọc trước giờ đi ngủ.
Kể chuyện và sáng tác:
- Kể chuyện hằng ngày: Kể chuyện cho trẻ nghe hoặc khuyến khích trẻ tự kể lại một câu chuyện từ trí tưởng tượng hoặc từ một trải nghiệm thực tế.
- Viết sáng tạo: Khuyến khích trẻ sáng tác truyện, làm thơ, hoặc viết nhật ký. Ban đầu, có thể gợi ý bằng các câu hỏi như “Nếu em là siêu anh hùng, em sẽ làm gì?”
Chơi trò chơi ngôn ngữ:
- Đố chữ: Tạo ra các trò chơi đoán từ, tìm từ ghép hoặc giải ô chữ.
- Trò chơi đối thoại: Đặt câu hỏi vui hoặc thách trẻ trả lời bằng cách sử dụng các từ khóa nhất định.
- Luyện phát âm: Chơi các trò chơi với từ vựng để giúp trẻ phát âm đúng và nâng cao vốn từ.
Tăng cường giao tiếp:
- Khuyến khích bày tỏ ý kiến: Tạo cơ hội để trẻ chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc qua các cuộc trò chuyện hoặc thảo luận cũng là cách để phát triển Trí thông minh ngôn ngữ cho trẻ.
- Luyện thuyết trình: Tổ chức các buổi “kể chuyện gia đình” hoặc khuyến khích trẻ trình bày ý kiến trước nhóm nhỏ bạn bè.
Học ngôn ngữ mới:
- Nếu có điều kiện, hãy giới thiệu cho trẻ học ngoại ngữ. Trẻ nhỏ có khả năng tiếp thu ngôn ngữ rất tốt, và việc học ngôn ngữ mới sẽ làm phong phú hơn khả năng sử dụng ngôn từ.
Khuyến khích sáng tạo nội dung:
- Sáng tạo các cuốn sách nhỏ: Để trẻ tự thiết kế và viết nội dung cho một “cuốn sách” riêng, như nhật ký, truyện tranh hoặc sổ tay ghi lại những điều thú vị hằng ngày.
- Thu âm hoặc quay video: Khuyến khích trẻ tự kể chuyện hoặc diễn kịch, sau đó thu âm hoặc quay lại để trẻ nghe/xem và cải thiện.
Mở rộng trải nghiệm ngôn ngữ:
- Tham gia câu lạc bộ hoặc hoạt động nghệ thuật: Đưa trẻ tham gia các câu lạc bộ như kể chuyện, đọc sách, hoặc diễn kịch.
- Đi tham quan bảo tàng, thư viện: Những nơi này không chỉ là nguồn kiến thức mà còn là môi trường ngôn ngữ phong phú.
Tăng cường tương tác công nghệ tích cực:
- Ứng dụng giáo dục: Sử dụng các ứng dụng học từ vựng, kể chuyện, hoặc viết lách dành riêng cho trẻ để nuôi dưỡng Trí thông minh ngôn ngữ.
- Nghe sách nói: Khuyến khích trẻ nghe sách nói, điều này cũng giúp tăng khả năng lắng nghe và mở rộng vốn từ.
Tạo môi trường ngôn ngữ phong phú:
- Đặt câu hỏi gợi mở: Đặt các câu hỏi khơi gợi trí tò mò của trẻ như “Tại sao trời lại mưa?” hoặc “Con nghĩ nhân vật trong truyện nên làm gì tiếp theo?”
- Khuyến khích viết thư: Hướng dẫn trẻ viết thư cho ông bà, bạn bè hoặc những người thân yêu để rèn luyện kỹ năng viết.
Xem thêm: Trí thông minh Không gian: Kỹ năng tưởng tượng hình ảnh và cách rèn luyện
Cách SISS giúp trẻ phát triển Trí thông minh ngôn ngữ
Với nền tảng của chương trình học thuật Bang New South Wales (Úc), Trường Sydney (SISS) xây dựng một môi trường song ngữ năng động, nơi học sinh được khuyến khích sử dụng tiếng Anh một cách tự nhiên bên cạnh việc cải thiện khả năng sử dụng tiếng Việt. Ngoài ra, các Câu lạc bộ như Tiếng Pháp, TED Talks hay IELTS cũng sẽ giúp các em có một sân chơi để thể hiện khả năng giao tiếp, cải thiện ngoại ngữ, tăng cường khả năng nói trước công chúng và sự tự tin.
Không thể không nhắc đến môn Drama thuộc lĩnh vực Creative Arts, nơi học sinh được thỏa sức thể hiện khả năng giao tiếp và trình diễn trên sân khấu khi được tham gia những vở kịch được biên đạo sẵn hoặc do chính các em tự lên kịch bản.
Các phương pháp giảng dạy được SISS chú trọng như Talk 4 Writing, Multisensory Structured Language hay Project-based Learning cũng là những cách để học sinh phát triển Trí thông minh ngôn ngữ.
- Với phương pháp Talk 4 Writing của Pie Corbett, học sinh sẽ tận dụng quy trình “Bắt chước – Đổi mới – Sáng chế” để tăng cường khả năng viết độc lập, thuyết trình trước đám đông và mở rộng tư duy.
- Phương pháp Multisensory Structured Language cho phép trẻ sử dụng nhiều giác quan cùng lúc trong quá trình học tập như nghe, nói, đọc, viết và vận động. Qua đó, khả năng tương tác, sự nhạy bén trong ngôn ngữ và khả năng giải quyết vấn đề của trẻ được cải thiện đáng kể.
- Đối với phương pháp Project-based Learning, học sinh không chỉ thực hiện các dự án về môn Tiếng Anh mà còn tận dụng khả năng sử dụng ngôn ngữ viết để truyền tải nội dung dự án một cách cô đọng, mạch lạc và logic đến người xem.
Trí thông minh ngôn ngữ sẽ là chìa khóa giúp cho các em học sinh tại SISS nói riêng và người trẻ nói chung mở ra nhiều cơ hội học tập, phát triển và làm việc trong tương lai.
Để tìm hiểu thêm về Trường Sydney, Quý Phụ huynh vui lòng liên hệ hotline 0988 966 688 hoặc Facebook.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN
Liên hệ với SISS để được giải đáp các thắc mắc về Chương trình đào tạo và tư vấn tuyển sinh.
